Tác động của các nhân tỗ đến rủi ro thanh khoản tại tại các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam
Đây là đề tài cấp trường của TS. Nguyễn Hoàng Chung, Khoa Kinh tế, Trường Đại học Thủ Dầu Một thực hiện với mục tiêu nghiên cứu hệ thống hóa khung khổ lý thuyết và lược khảo các nghiên cứu trong và ngoài nước về các nhân tố tác động đến rủi ro thanh khoản của hệ thống NHTMCP tại Việt Nam; ghiên cứu đánh giá tác động của các nhân tố tác động đến rủi ro thanh khoản của hệ thống NHTMCP tại Việt Nam; đánh giá mối quan hệ phi tuyến giữa rủi ro thanh khoản và quy mô các NHTMCP tại Việt Nam; nghiên cứu ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phân tích, dự báo và khuyến nghị về hoạt động ổn định hệ thống ngân hàng nói chung và ổn định thanh khoản nói riêng tại Việt Nam.
Theo báo cáo, Các vấn đề về rủi ro thanh khoản trong hệ thống các ngân hàng trong suốt giai đoạn khủng hoảng kinh tế toàn cầu đã nghiên cứu nhận diện các nhân tố tác động đến rủi ro thanh khoản của hệ thống các ngân hàng thương mại cổ phần (NHTMCP) tại Việt Nam. Theo đó, nghiên cứu khẳng định có mối quan hệ giữa khả năng thanh khoản, tỷ lệ vốn chủ sở hữu, tỷ lệ tín dụng, quy mô tài sản, tiền gửi kỳ hạn, tỷ lệ dự phòng, tỷ lệ cho vay trên tổng tài sản, tỷ lệ nguồn vốn tài trợ từ bên ngoài, tỷ suất sinh lời trong lãi và ngoài lãi của ngân hàng đến rủi ro thanh khoản. Đặc biệt, nghiên cứu nhấn mạnh và điểm độ độ vững của mô hình thể hiện mối quan hệ phi tuyến giữa quy mô ngân hàng và rủi ro thanh khoản. Bên cạnh đó, nghiên cứu cung cấp khung khổ lý thuyết liên quan đến rủi ro thanh khoản và các yếu tố liên quan.
Ngoài ra, nghiên cứu tổng hợp các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước liên quan đến vấn đề nghiên cứu nhằm tạo cơ sở lý luận để xây dựng mô hình ước lượng. Nghiên cứu cũng trình bày phương pháp nghiên cứu áp dụng nhằm xác định các yếu tố tác động đến rủi ro thanh khoản được xử lý các khuyết tật của mô hình bằng phương pháp SGMM, phương pháp này sử dụng phần mềm Stata 15 để ước lượng nhằm đưa ra kết quả phù hợp với việc phân tích chính sách. Bên cạnh đó, nghiên cứu sử dụng ngôn ngữ lập trình R nhằm tiếp cận mô hình hồi quy theo một khía cạnh khác, sử dụng kỹ thuật Bootstrap nhằm củng cố sự phù hợp của mô hình nghiên cứu được lựa chọn. Thông qua kết quả nghiên cứu tìm được, nghiên cứu khẳng định sự phù hợp của phương pháp tiếp cận với các khung khổ lý thuyết và các bằng chứng thực nghiệm trong và ngoài nước.
Thực vậy, kết quả nghiên cứu cho thấy rủi ro thanh khoản của năm trước (LIQR), tính thanh khoản của NHTM (LIQ), biến số tỷ lệ cho vay/tổng tài sản (LTA), tỷ lệ tăng trưởng tín dụng (CRD), tỷ lệ nguồn vốn tài trợ bên ngoài (EFD), tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng (LLP) có tác động đồng biến đến rủi ro thanh khoản. Kết quả nghiên cứu tập trung vào các yếu tố nội tại của NHTM nhưng vẫn chưa có bằng chứng thực nghiệm về các biến số vĩ mô (lạm phát, cung tiền M2 và tăng trưởng kinh tế GDP hay khủng hoảng tài chính) có tác động đến rủi ro thanh khoản. Kết quả nghiên cứu cũng khẳng định có tác động của biến trễ RRTK đến RRTK.
Cuối cùng, nghiên cứu tóm tắt kết quả nghiên cứu, khẳng định mô hình với các yếu tố tác động RRTK có ý nghĩa phân tích chính sách. Nghiên cứu cũng bước đầu ước lượng mô hình phi tuyến để cung cấp bằng chứng thực nghiệm về mối quan hệ phi tuyến giữa quy mô NHTMCP và RRTK phù hợp với lý thuyết tín hiệu và lý thuyết quá lớn để bị phá sản, kết quả nghiên cứu đưa ra một số cảnh báo sớm trong hoạt động của NHTMCP tại Việt Nam. Nghiên cứu đưa ra các hàm ý chính sách cho ngân hàng nhà nước, các ngân hàng thương mại cổ phần. Tuy nhiên, đề tài còn tồn tại một số hạn chế trong cách thu thập dữ liệu, tính toán và sử dụng biến trong mô hình, phương pháp tiếp cận, đặc điểm của nền kinh tế và độ tin cậy của kết quả nghiên cứu còn phụ thuộc vào dữ liệu nghiên cứu thứ cấp đưa vào mô hình.
Kết quả nghiên cứu giải quyết các vấn đề sau: (i) Khẳng định sự phù hợp của khung khổ lý thuyết và các giả thuyết nghiên cứu; (ii) Kết quả nghiên cứu thỏa mãn các giả thuyết nghiên cứu đưa ra thông qua việc sử dụng các phương pháp ước lượng cụ thể, đáng tin cậy sau khi thực hiện các kiểm định phù hợp để đánh giá các nhân tố tác động đến rủi ro thanh khoản; (iii) Nghiên cứu cung cấp bằng chứng thực nghiệm về mối quan hệ phi tuyến về quy mô ngân hàng thay đổi có tác động lên rủi ro thanh khoản của các ngân hàng thương mại cổ phần và cuối cùng từ các kết quả nghiên cứu đưa ra các hàm ý chính sách cho ngân hàng nhà nước, hệ thống các ngân hàng thương mại tại Việt Nam nói chung, và các ngân hàng thương mại tại khu vực kinh tế vùng Đông Nam Bộ, phù hợp với một trong các đề án nghiên cứu trọng điểm của trường Đại học Thủ Dầu Một.
Nguồn: Báo cáo tổng hợp đề tài cấp trường “Tác động của các nhân tỗ đến rủi ro thanh khoản tại tại các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam” của TS. Nguyễn Hoàng Chung. Xem toàn văn tại Trung tâm Thông tin và Thống kê khoa học và công nghệ Bình Dương
Thy Diễm