Nghiên cứu giải pháp khai thác môi trường hợp tác quốc tế của tỉnh Bình Dương phục vụ chương trình phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đến năm 2030 - tầm nhìn 2045
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trở thành yếu tố then chốt cho sự phát triển bền vững của mỗi địa phương. Nghiên cứu của PGS.TS. Phạm Ngọc Trâm - Viện Nghiên Cứu Đông Nam Bộ, Trường Đại học Thủ Dầu Một tập trung làm rõ cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp chiến lược nhằm khai thác hiệu quả môi trường hợp tác quốc tế của tỉnh Bình Dương để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế của tỉnh.
Tóm tắt kết quả đạt được
Nghiên cứu "Giải pháp khai thác môi trường hợp tác quốc tế của tỉnh Bình Dương phục vụ chương trình phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh đến năm 2030 - tầm nhìn 2045" đã đạt được những kết quả quan trọng, được cấu trúc theo các chương mục cụ thể, làm sáng tỏ nhiều khía cạnh lý luận và thực tiễn của vấn đề.
Cơ sở lý luận
Tác giả tập trung xây dựng nền tảng lý luận vững chắc cho toàn bộ nghiên cứu. Đề tài đã làm rõ các khái niệm cốt lõi như hợp tác, hợp tác quốc tế, nguồn nhân lực, nguồn nhân lực chất lượng cao, khai thác môi trường hợp tác quốc tế, toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế. Đặc biệt, nghiên cứu đã xác định và phân tích các tiêu chí của hợp tác quốc tế trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Một đóng góp quan trọng của chương này là luận giải tính tất yếu khách quan của việc khai thác môi trường hợp tác quốc tế để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay. Xu thế hợp tác quốc tế và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ được nhấn mạnh là những yếu tố không thể đảo ngược, đòi hỏi các quốc gia và địa phương phải chủ động hội nhập để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Xu thế và môi trường hợp tác quốc tế ở Bình Dương
Trong phần này, tác giả đi sâu vào phân tích bối cảnh cụ thể của tỉnh Bình Dương. Nghiên cứu đã làm rõ các đặc điểm về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội của tỉnh, vốn là những yếu tố nền tảng tác động đến khả năng hợp tác quốc tế. Đề tài đã nhận diện các xu thế và nguồn lực trong môi trường hợp tác quốc tế phục vụ phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại Bình Dương, khẳng định hợp tác quốc tế là xu hướng tất yếu của thời đại. Môi trường hợp tác quốc tế của tỉnh được phân tích chi tiết qua hai yếu tố: môi trường bên ngoài (bao gồm quan hệ quốc tế và sự phát triển khoa học công nghệ) và môi trường bên trong (bao gồm chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, cũng như đặc điểm văn hóa - con người Bình Dương).
Một phần quan trọng của chương này là đánh giá tác động của môi trường hợp tác quốc tế đối với sự phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại tỉnh. Cụ thể, tác động này được thể hiện qua việc nâng cao chất lượng giáo dục đại học, nâng cao chất lượng nhân lực khoa học công nghệ và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Đồng thời, chương cũng chỉ ra một số kết quả tiêu biểu minh chứng cho sự tác động tích cực này, như những thay đổi về chính sách và sự cải thiện về số lượng, chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh. Cuối cùng, tác giả đưa ra đánh giá tổng quan về môi trường hợp tác quốc tế phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Bình Dương, bao gồm tiềm năng, cơ hội, cũng như những khó khăn và thách thức mà tỉnh đang đối mặt. Những nhận xét về thực trạng này đóng vai trò như kết luận cho chương, làm tiền đề cho việc phân tích sâu hơn ở nội dung tiếp theo.
Thực trạng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong môi trường hợp tác quốc tế (2010 - 2022)
Trong phần này, tác giả tập trung đánh giá thực trạng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh Bình Dương trong giai đoạn 2010 - 2022, đặt trong bối cảnh hợp tác quốc tế. Nghiên cứu khẳng định vai trò và vị thế quan trọng của nguồn nhân lực chất lượng cao, coi đây là bộ phận cốt lõi, là "nguồn vốn" có vai trò to lớn trong môi trường hợp tác quốc tế, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo sức bật và khả năng cạnh tranh cho tỉnh. Đồng thời, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này được xem là nền tảng cho sự phát triển bền vững.
Đề tài đã phân tích quá trình phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong môi trường hợp tác quốc tế phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Dương trên nhiều khía cạnh. Cụ thể, tỉnh đã chủ động mở rộng đối ngoại, khai thác hiệu quả môi trường hợp tác quốc tế. Các nỗ lực xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức được ghi nhận. Chính sách thu hút lao động có trình độ cao, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập, cũng được đề cập. Bên cạnh đó, sự phát triển của giáo dục nghề nghiệp và việc nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông, giáo dục đại học nhằm đáp ứng yêu cầu nhân lực chất lượng cao trong môi trường hợp tác quốc tế của tỉnh cũng được phân tích chi tiết. Cuối cùng, nghiên cứu đưa ra những đánh giá về tiềm năng và lợi thế phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh Bình Dương trong môi trường hợp tác quốc tế, thay cho phần kết luận của chương.
Giải pháp phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao
Nghiên cứu tập trung đề xuất các nhóm giải pháp chiến lược nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh Bình Dương thông qua khai thác môi trường hợp tác quốc tế, với lộ trình đến năm 2030 và tầm nhìn xa hơn đến năm 2045. Các giải pháp được xây dựng dựa trên cơ sở lý luận vững chắc và phân tích thực trạng sâu sắc từ các chương trước.
Đề tài đề xuất bốn nhóm giải pháp chính:
-
Nhóm giải pháp về chủ trương, chính sách, hoạch định chiến lược và quy hoạch nguồn nhân lực chất lượng cao: Nhấn mạnh việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành; xây dựng cơ chế, chính sách sử dụng hợp lý nguồn nhân lực; phát huy vai trò của các tổ chức trong việc xây dựng và triển khai chiến lược; tăng cường lắng nghe ý kiến từ các nhà tuyển dụng; và phối hợp, liên kết chặt chẽ với các cơ sở đào tạo trong và ngoài nước.
-
Nhóm giải pháp về đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục: Tập trung vào việc tôn vinh nghề giáo, đào tạo và bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực sư phạm; xây dựng quy hoạch và chuẩn hóa đội ngũ; cải thiện chế độ đãi ngộ; đổi mới cơ chế tuyển dụng và đánh giá.
-
Nhóm giải pháp về giáo dục nghề nghiệp: Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng và thu hút đội ngũ giáo viên dạy nghề giỏi; nâng cao nhận thức về học nghề; gắn đào tạo nghề với nhu cầu doanh nghiệp và các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; đẩy mạnh xã hội hóa và tiếp tục các chính sách hỗ trợ người học nghề.
-
Nhóm giải pháp về giáo dục phổ thông trong môi trường hợp tác quốc tế: Đảm bảo cơ sở vật chất, trường lớp đạt chuẩn; đảm bảo tiếp cận giáo dục cho mọi đối tượng học sinh; nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đặc biệt là ngoại ngữ và tin học; đẩy mạnh tự chủ trong trường phổ thông và thực hiện hiệu quả xã hội hóa giáo dục.
Các giải pháp này được kỳ vọng sẽ tạo ra sự đột phá trong công tác phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, giúp tỉnh Bình Dương nắm bắt cơ hội từ hợp tác quốc tế, hiện thực hóa mục tiêu trở thành một trung tâm công nghiệp hiện đại, đô thị thông minh, văn minh và giàu đẹp.
Kết luận
Nghiên cứu đã hệ thống hóa cơ sở lý luận, đánh giá một cách toàn diện thực trạng và đề xuất hệ thống giải pháp mang tính chiến lược và khả thi nhằm khai thác hiệu quả môi trường hợp tác quốc tế để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh Bình Dương đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045.
Những kết quả của đề tài không chỉ có ý nghĩa khoa học mà còn mang giá trị thực tiễn cao, có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo quan trọng cho các nhà hoạch định chính sách, các cơ sở giáo dục - đào tạo và các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh trong việc xây dựng và triển khai các chương trình, kế hoạch phát triển nguồn nhân lực.
Việc triển khai đồng bộ và hiệu quả các nhóm giải pháp được đề xuất sẽ là đòn bẩy quan trọng, giúp tỉnh Bình Dương phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, vượt qua thách thức, xây dựng thành công đội ngũ nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng trong giai đoạn mới.
Nguồn KQNC: " Nghiên cứu giải pháp khai thác môi trường hợp tác quốc tế của tỉnh Bình Dương phục vụ chương trình phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đến năm 2030 - tầm nhìn 2045". Xem toàn văn tại Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Dương
Ngọc Trang