Ngành Khoa học và Công nghệ với cuộc chiến phòng, chống dịch Covid-19
Kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát, toàn ngành Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã có những đóng góp quan trọng, toàn diện trong phát triển kinh tế - xã hội. Đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch COVID-19 tác động tiêu cực đến mọi mặt đời sống xã hội, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ KH&CN đã chủ động, tích cực triển khai nhiều hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển, ứng dụng công nghệ góp phần nâng cao năng lực phòng, chống dịch COVID-19.
Trong những tháng còn lại của năm 2021, toàn ngành KH&CN ưu tiên tập trung nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, trong đó đặc biệt chú trọng đến nghiên cứu, chuyển giao công nghệ phục vụ sản xuất vắc xin; nghiên cứu sản xuất vắc xin sử dụng cho người đến năm 2030.
Trong thời gian qua, Bộ KH&CN đã huy động lực lượng đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học hàng đầu ở Việt Nam và doanh nghiệp triển khai theo quy trình, đặc biệt các nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia nghiên cứu về đặc điểm dịch tễ học, chế tạo bộ KIT phát hiện SARS-CoV-2, xây dựng phác đồ điều trị, sản xuất vắc xin phòng COVID-19, sản xuất kháng thể đơn dòng, robot và máy thở phục vụ tình huống ứng phó với các cấp độ dịch bùng phát; thúc đẩy hợp tác công - tư trong hoạt động nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ.
Bên cạnh đó, Bộ KH&CN cũng kịp thời tổ chức các buổi làm việc với các nhà khoa học đầu ngành và doanh nghiệp để cập nhật, trao đổi, đề xuất các công nghệ xét nghiệm các chủng virut SARS-CoV-2 mới cũng như tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước nghiên cứu, sản xuất và thử nghiệm lâm sàng vắc xin phục vụ hiệu quả công tác phòng, chống dịch COVID-19.
Trong ứng dụng công nghệ thông tin kiểm soát dịch bệnh và hỗ trợ điều trị, toàn ngành đã phát huy nền tảng của Hệ tri thức Việt số hóa trong phòng, chống dịch COVID-19; phối hợp với các Bộ, ngành xây dựng phần mềm khai báo y tế, bản đồ thông tin dịch tễ Covid-19 (CovidMaps). Bản đồ cung cấp thông tin dịch tễ Covid-19 giúp người dân không di chuyển đến các điểm nóng, tránh lây nhiễm dịch. Người dân có thể xem những điểm cách ly tập trung, các vùng cách ly y tế và chốt kiểm soát dịch bệnh hiển thị trên bản đồ theo thời gian thực.
Đồng thời, tham gia Tổ thông tin đáp ứng nhanh phòng, chống dịch COVID-19; huy động các nhà khoa học, các chuyên gia nghiên cứu kịp thời tạo ra các sản phẩm KH&CN phục vụ hiệu quả công tác truy vết, kiểm soát các ca bệnh, khoanh vùng, dập dịch, dự báo dịch tễ… Tổ đã thực hiện việc phân tích thông tin dữ liệu lớn kết hợp dịch tễ học và thực tiễn xã hội để cung cấp kịp thời cho Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 và Bộ Y tế phục vụ chỉ đạo điều hành phòng, chống dịch. Bên cạnh đó, đã triển khai miễn phí ứng dụng Microsoft Teams - nền tảng hỗ trợ dạy học trực tuyến và tương tác trực tuyến trong lĩnh vực y tế và giáo dục trên diện rộng.
Trong việc hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp khai thác, ứng dụng, chuyển giao công nghệ, Bộ KH&CN đã cung cấp miễn phí các tiêu chuẩn quốc gia, các tiêu chuẩn quốc tế mới nhất liên quan đến lĩnh vực trang thiết bị y tế phục vụ phòng, chống dịch COVID-19 (máy thở, máy hô hấp, khẩu trang y tế, khẩu trang kháng khuẩn,…).
Lĩnh vực về quản lý rủi ro thông qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Bộ đã tập trung ưu tiên cơ sở vật chất, nguồn lực để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp sản xuất trang thiết bị y tế như máy thở, khẩu trang y tế,… Các hoạt động đo lường, thử nghiệm, hỗ trợ Tập đoàn Vingroup sản xuất các máy thở không xâm nhập VFS-310 và máy thở xâm nhập VFS-510; hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao công nghệ trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 tại địa phương...
Có thể khẳng định, những kết quả ngành KH&CN đạt được trong thời gian qua là sự tiếp nối quan trọng các thành tựu, là nền tảng quan trọng tạo đà phát triển trong giai đoạn mới. Bằng sự quyết tâm, cùng sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, địa phương, ngành KHCN sẽ tạo nên những đột phá mới trong việc giải quyết các vấn đề thực tiễn; đặc biệt trong công tác phòng chống dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp hiện nay.
Hoàng Anh